Zo’n 30 gemeentelijke beleidsmedewerkers uit het hele land namen donderdag 13 april deel aan de tweede Inspiratiesafari van Flexyz door de ‘slimme stad’ Harderwijk. Met een fietstocht van zo’n 15 kilometer langs verschillende praktijkvoorbeelden van slimme afvalbakken, watermanagement en groen monitoring konden zij zien hoe ver Harderwijk is met ’datagedreven’ oplossingen.
De deelnemers bewogen zich op elektrische fietsen door Harderwijk en trotseerden de nodige regenbuien om ‘onder de motorkap’ te kijken wat slimme technologie doet. Na de eerste editie in september 2022 was de tweede Inspiratiesafari meer gericht op duurzaamheid en het veranderende klimaat en werd daarom geopend door wethouder duurzaamheid en economie Martijn Pijnenburg. De fietsroute ging langs zeven projecten waar sensortechnologie, duurzaamheid en innovatie bij elkaar komen in datagedreven oplossingen. Pijnenburg stond stil bij de innovatieve stadsmuur aan de Havendam en de innovaties in het Waterfront.
Zo werd tijdens de inspiratiesafari een wadi bezocht op industrieterrein Lorentz. “Een wadi (een grasveld met een kuil) is bedoeld om regenwater in op te vangen en te laten infiltreren in de grond. De sensor die hier in zit meet hoe de wadi zich vult tijdens piekbuien en het water goed kan weglopen in de grond. De gemeente Harderwijk wil dit graag weten om te voorkomen dat water via de noodoverloop het riool in loopt. Want het is zonde als schoon regenwater wegstroomt naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie en opnieuw gezuiverd wordt”, vertelt Robin Schapink van organisator Flexyz.
In het buitengebied van Hierden aan de Ooster Mheenweg is de groep bij een prullenbak geweest die wekelijks geleegd wordt. Door de vulgraadsensor die in deze prullenbak is bevestigd, weet Sight Landscaping of deze vaker of minder vaak geleegd moet worden. “Via de software kunnen zij zien of de route langs deze prullenbak moet lopen of dat ze hem kunnen overslaan. Zo worden leegroutes slimmer en vaak korter. Wij leggen vast wat de CO2-besparing is door een andere route en Sight krijgt zo inzicht in de CO2-reductie op jaarbasis. Zo voorkom je ook dat de rommel uit de bak in het beekje waait.”
Drielanden Bomen uit Nunspeet heeft 40 grote bomen op begraafplaats Elzenhof in Plan Frankrijk geplant en gebruikt de technologie van bodemvochtsensoren om op afstand te kunnen zien of deze genoeg water krijgen. Zij kunnen zo tijdig mensen inschakelen.
Ook het onderwijs past de sensortechnologie toe. Landstede MBO is onderdeel van het Lora netwerk – op het dak staat een antenne – en betrokken als kennispartner. Docent ICT en netwerkregisseur René Pladdet vertelt dat de sensoren in de horecakeuken worden toegepast. “Het project bestaat uit een modulaire 3D geprinte toren. Het water wordt naar boven gepompt en stroomt langs de wortels. Door gebruik van waterniveausensoren, voedingstof waarde sensoren en lichtsensoren kunnen de planten vier weken groeien zonder onderhoud omdat het water is verrijkt met voedingsstoffen.
De infrastructuur van het netwerk en antennes (gateways) is beschikbaar gesteld door CAI Harderwijk. Directeur Edo Kweldam vindt het mooi om maatschappelijk bij te dragen. “Het netwerk bestaat nu zeven jaar en het is mooi om te zien hoeveel sensoren actief zijn en dat de gemeente en haar onderaannemers er veel gebruik van maken. Ik vind dat het serieus staat en dat je van een ‘smart city’ mag spreken. We zijn al best ver maar er zijn nog vele innovaties mogelijk op het netwerk.”
Op 1 juni is er tijdens de Veluwse Innovatieprijs een CAI challenge, waarbij Flexyz een van de genomineerden is met een IoT-oplossing. Schapink: “Wij hebben een laadpaal voor elektrische auto’s met daarin een sensor die de luchtkwaliteit kan meten. Met je telefoon kun je meteen de hoeveelheid fijnstof zien door de QR-code te scannen, het wordt op een toegankelijke manier zichtbaar.”
Zo blijkt Harderwijk door het faciliteren van CAI Harderwijk en Flexyz een ideale proeftuin om laagdrempelig uit te proberen. Ad Coppens van de CAI wil dit fieldlab dan ook aanbieden aan bedrijven in de regio om innovaties te testen.
Door het publieke CAI netwerk zijn innovatieve oplossingen makkelijker te koppelen. Pijnenburg: “Harderwijkse bedrijven als Flexyz en Allinq kunnen Harderwijk gebruiken als proeftuin om de oplossingen vervolgens elders in te zetten. De gemeente Harderwijk is aanjager en kan innovaties een plek geven in het eigen werk, zoals projecten in de openbare ruimte: sensoren met vulgraadmeter in prullenbakken, sensoren in wadi’s om de waterstanden te meten, sensoren bij nieuw geplante bomen om te meten wanneer zij weer water nodig hebben. We zijn een historische Hanzestad en trots op ons rijke verleden, maar ook erg bezig met de duurzame toekomst.”
Smart city technologie kan volgens Pijnenburg nog veel meer worden ingezet in de stad. “We kunnen die proeftuin zijn voor heel veel mooie innovaties en verschillende bedrijven en organisaties in de stad willen ook echt aan de slag. Hoe slimmer je de stad inricht, hoe beter zicht je hebt op de uitdagingen van de toekomst.”
