Fijnstof meten vergroot bewustwording
Naast de uitreiking van de Veluwse Innovatieprijs op de locatie van Fruittuin Verbeek in Oldebroek was er dit jaar voor het eerst de CAI Challenge 2023. Een wedstrijd voor innovatieve digitale ideeën en oplossingen die bijdragen aan maatschappelijke vraagstukken. De CAI helpt het innovatieve idee verder onder de aandacht bij mensen door het netwerk beschikbaar te stellen en te ondersteunen met kennis en ervaring.
Flexyz in Harderwijk was één van de kandidaten die hun idee mochten pitchen. Robin Schapink presenteerde het sensor-hotel, een uitbreidbare toepassing van sensoren in bestaande laadpalen. „Het klimaat verandert, de gevolgen zijn dagelijks zichtbaar in het nieuws of in uw achtertuin die er onder lijdt en dat geeft uitdaging. Met elkaar – burgers, overheden en bedrijven -, moeten we actie ondernemen om de uitstoot van schadelijke gassen te verlagen en ons voorbereiden op extreme klimaatomstandigheden.”
Meten op wijk- en straatniveau
Dit vraagt om data als informatie voor gericht beleid. „Onze innovatie is gericht op het gebruik van bestaande laadpalen, waar wij een modulaire sensor aan toevoegen. Zo ontstaat een gestandaardiseerd en open klimaatmeetsysteem, waarbij de infrastructuur van laadpalen fungeert als een sensorhotel. Samen met Mennekes eMobility, bekend van de slimme laadpalen en de blauwe campingstekker, bieden we een eerste kant-en-klare oplossing aan. Dit systeem is een combinatie van hardware en software die draait op het sensornetwerk van CAI Harderwijk. Dit maakt het mogelijk om op wijk- of straatniveau bestaande laadpalen uit te rusten met sensoren die bijvoorbeeld luchtkwaliteit (fijnstof) geluid of temperatuur kunnen meten op wijkniveau en straat niveau. Door de QR-code op de laadpaal te scannen kunnen buurtbewoners de metingen bekijken. Beleidsmakers kunnen de data gebruiken om het effect te meten van bijvoorbeeld de invoering van milieuzones (weren van vervuilende dieselvoertuigen) op de uitstoot van fijnstof. Of de aanleg van een park op het verlagen van hittestress. Iedereen kan meekijken en de data gebruiken, dat vergroot de bewustwording en maakt gevoerd overheidsbeleid beter meetbaar.
Het sensorhotel maakt bestaande laadpalen tot meetinstrumenten voor een toekomstbestendig klimaat. De oplossing geeft zowel burgers, overheden als bedrijven inzicht.”
Data publiek toegankelijk
Vakjurylid Ad Coppens haalt de sensoroplossingen van Flexyz in afvalbakken en waterbergingen aan en vraagt zich af hoe het eigenaarschap (het beheer) van de data geregeld is. Schapink: „Doorgaans zijn onze opdrachtgevers gemeentes en andere partijen die werken in de openbare ruimte. De informatie landt veelal op publieke initiatieven, zoals het openbare dataplatform van het RIVM, dat luchtkwaliteit data publiceert. Hierdoor is data voor meerdere partijen bruikbaar, zodat gemeenschapsgeld niet dubbel hoeft worden uitgegeven.”
Volgens jurylid Edo Kweldam is de luchtkwaliteitssensor op laadpalen slechts een voorbeeld van het gebruik van het Internet of Things (IoT) voor het realiseren van een Smart City. „Gebruikers en beheerders van de openbare ruimte hebben zeker baat bij deze sensoren, die breed toepasbaar zijn. De mogelijkheden zijn legio, de potentie is groot. Eigenaarschap van de data moet nog wel worden geregeld. Daarvoor ligt de bal bij de overheid. Dat is de kritische succesfactor.”
Slimme lamp
De tweede pitch, een Nobi Smartlamp van ’s Heeren Loo, signaleert of cliënten met een beperking onrustig worden. Dit helpt medewerkers in te zetten als het echt nodig is. Door deze slimme lamp kan ’s nachts de beste zorg geleverd worden en de druk op het zorgpersoneel wordt verlaagd. Dat gaf voor de jury de doorslag. Beide pitches kunnen echter rekenen op het enthousiasme van de jury, met ieder zijn kwaliteit, mogelijkheden en impact. Daarom zal CAI Harderwijk beide inzendingen technisch en financieel faciliteren, wat verder onderzoek en uitbreiding mogelijk maakt.
