Met slimme technologie proberen Nederlandse gemeente doelen te behalen op het gebied van onder meer wonen, klimaat en mobiliteit. Er lopen al honderden initiatieven en projecten in veertig grote gemeenten (G40) en er wordt hard gewerkt aan opschalen en versnellen. In deze blog lees je meer over concrete oplossingen die bijdragen aan een leefbare samenleving, waarbij burgers centraal staan.
Het realiseren van slimme steden en dorpen is een belangrijk onderdeel van de Digitale Agenda Gemeenten 2024 van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Daarin staat dat overheden door digitalisering en innovatie maatschappelijke vraagstukken wezenlijk anders kunnen aanpakken. Het is van belang om deze ontwikkeling te omarmen, stelt VNG.
Positieve effecten
Volgens de G40 (gemeenten met meer dan 100.000 inwoners) hebben digitale oplossingen allerlei positieve effecten. Ze dragen bijvoorbeeld bij aan vermindering van verkeersdruk en uitstoot. Ook kunnen ze zorgen voor minder hittestress, meer veiligheid en een hogere burgerbetrokkenheid.
Verder kan het verslimmen van gemeenten kosten voor onderhoud en beheer van infrastructuur verlagen en nieuwe banen genereren. Dat laatste is het geval als er in samenwerking met het bedrijfsleven, onderwijs en kennisinstituten nieuwe businessmodellen worden ontwikkeld.
Volgens de VNG heeft de coronacrisis digitalisering met zeker zeven jaar versneld. Maar bij het versnellen van Smart City-projecten worden gemeenten soms afgeremd, blijkt uit het onderzoek van de G40. Bijvoorbeeld omdat er (data)silo’s bestaan binnen en tussen gemeenten, terwijl een samenwerking juist kan voorkomen dat iedereen telkens opnieuw het wiel gaat uitvinden. Ook wordt er complexiteit ervaren op het gebied van IT en cybersecurity, waardoor minder gebruik wordt gemaakt van data dan mogelijk is.
Platform maakt data beschikbaar voor analyse
Een manier om wel optimaal waarde te halen uit data, is invoering van een dataplatform. Je kunt sensordata dan op een veilige manier centraal verzamelen en via een app delen met andere afdelingen, gemeenten en burgers. Op een dashboard krijg je data-inzichten helder gepresenteerd. Je zet zo data om in waardevolle informatie die je gebruikt om beslissingen op te baseren. Stel je grenswaardes in, dan geeft het platform een signaal af en grijp je eerder in.
Concrete oplossingen
Met name met aan internet verbonden draadloze sensortechnologie (IoT) zijn veel concrete toepassingen mogelijk. Bijvoorbeeld:
- Slim afvalbeheer: als afvalbakken een seintje geven als ze vol raken, verklein je de kans op zwerfvuil. Je kunt de buitendienst tijdig op pad sturen om de bak leeg te maken. Tegelijk verminder je uitstoot door alleen langs bakken te rijden die vol dreigen te raken.
- Fijnstofmonitoring: sensoren kunnen je precies vertellen hoe het staat met de luchtkwaliteit op een bepaalde locatie. Zo kun je bijvoorbeeld meten wat het effect is van een andere afstelling van verkeerslichten of het autoluw maken van een straat.
- Parkeersensoren: het scheelt veel onnodig rondrijden (en dus uitstoot) op zoek naar een parkeerplek, als een automobilist op zijn smartphone ziet waar nog een plek vrij is. Daarnaast geeft het waardevolle inzicht in mate van gebruik van een invalide, fiets of laad parkeerplaats.
- CO2 monitoring: als het dashboard aangeeft hoe het is gesteld met de luchtkwaliteit in een kantoor of school, kun je besluiten om meer of minder te ventileren. Dit draagt bij aan de gezondheid en productiviteit van medewerkers en kinderen
- Klimaatmonitoring: door te meten hoe het staat met temperatuur en luchtvochtigheid in je gemeente, krijg je vat op hittestress. Je ziet bijvoorbeeld waar bomen het moeilijk hebben door droogte en waar eventueel vervangende aanplant nodig is.
- Bodemvochtigheid: sensoren kunnen je precies vertellen welke gemeentelijke groenprojecten snel bewaterd moet worden. Monitor de uitgevoerde werkzaamheden van de eigen buitendienst of van de onderaannemers.
- Waterpeilbeheer: door op afstand zicht te houden op waterniveaus in bijvoorbeeld waterbassins, duikers, vijvers of peilbuizen, kunnen ongewenste situaties worden voorkomen.
Het is natuurlijk belangrijk om bij projecten de burger werkelijk centraal te stellen. In het onderzoek van de G40 komt naar voren dat dit niet alleen zorgt voor meer democratisch draagvlak. Burgers kunnen ook partner worden in het bedenken en leveren van oplossingen. Volgens de onderzoekers zijn inwoners vaak bereid om actief bij te dragen aan leefbaarheid van hun wijk. Een voorbeeld is het delen van vervoersmiddelen om in ruil daarvoor parkeerplekken in te leveren, zodat er meer ruimte ontstaat voor groen.
Meer weten over de mogelijkheden van onze Smart City oplossingen voor jouw gemeente? Neem dan contact met ons op of kijk op smartcity-iot.nl/oplossingen.